کد مطلب:31215 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:18

گنجینه پرسمان » اعتقادات

آيا ذات خداوند و واجب الوجود يك جا موجود است يا اجزاي مختلفي دارد؟

ذات خدا عين هستي و وجود است و داراي اجزاي مختلفي نيست. خداوند داراي ذاتي بسيط است و مركّب از اجزاي ذهني و خارجي نيست، زيرا اگر فرضي شود كه ذات مقدس الهي مركّب از اجزائي باشد كه بالفعل وجود دارند يا اين كه همه اجزاي مفروض، واجب الوجود هستند و يا اين كه دست كم بعضي از آن ها ممكن الوجودند، اگر همة آن ها واجب الوجود باشند و هيچ كدام نياز به ديگري نداشته باشد، بازگشت اين فرض، تعدد واجب الوجود است كه با ادله توحيد سازگاري ندارد.

اگر فرض شود نيازمند به يكديگرند، با فرض واجب الوجود بودن آن ها سازگار نخواهد بود.

اگر فرض شود كه يكي از آن ها بي نياز از ديگران است، واجب الوجود همان موجود بي نياز خواهد بود. تركيب مفروض به عنوان تركيبي از اجزاي حقيقي، واقعيتي نخواهد داشت، زيرا هر مركّب حقيقي نيازمند به اجزايش مي باشد. اگر فرض شود كه بعضي از اجزاي آن ممكن الوجود باشد، ناچار جزء ممكن الوجود مفروض، معلولي خواهد بود.

اكنون اگر فرض شود كه معلول جزء ديگر باشد، معلوم مي شود كه آن ديگري در واقع واجب الوجود و داراي وجود مستقلّي است و تركيب حقيقي بين آن ها نادرست است.

اگر فرض شود كه جزء ممكن الوجود، معلول واجب الوجود ديگري است، لازمه اش تعدد واجب الوجود است كه بطلان آن ثابت شده است.

پس فرض تركيب ذات واجب الوجود از اجزاي بالفعل به هيچ وجه فرض صحيحي نخواهد بود.(1)

هم چنين تركيب ذات الهي از چند امر، نشانة نياز خداوند به آن اجزا بوده و اين با فرض بي نياز مطلق و واجب الوجود بودن خدا سازگار نيست.

پي نوشت ها:

1. ر.ك: مصباح يزدي، آموزش فلسفه، ج 2، ص 350.